Demokracja

0

5 % próg wyborczy

5 % próg wyborczy oznacza, że partie polityczne muszą uzyskać co najmniej 5% głosów wyborczych, aby wejść do parlamentu. W Niemczech powyższa zasada obowiązuje przy wyborach do Bundestagu oraz Landtagów. Przy wyborach samorządowych powyższa zasada nie ma zastosowania. To znaczy, że liczą się wszystkie glosy. Kto chce się dowiedzieć dokładnie, powinien zapoznać się z treścią ustawy o wyborach władz gminnych i powiatowych, burmistrzów, rad powiatów oraz starostów (Gemeinde- und Landkreiswahlgesetz – GLKrWG).

A

Administracja/ administracja miejska

Administracja zajmuje się wszystkimi sprawami publicznymi, takimi jak wydawanie paszportów, pozwoleń budowanych i przychodami z podatków. W tym celu administracja dzieli się na różne wydziały odpowiedzialne za poszczególne obszary. Administracja realizuje decyzje nadburmistrza (-ynię) oraz uchwały podjęte przez radę miasta. Zwierzchnikiem (-czką) administracjii jest nadburmistrz(yni).

B

Budżet

Budżet jest pojęciem oznaczającym całość przychodów i wydatków miasta.

C

Czynne oraz bierne prawo wyborcze

Aby wziąć udział w wyborach samorządowych na terenie Monachium muszę: posiadać paszport niemiecki lub być obywatelem (-ką) UE, zamieszkiwać w Monachium od co najmniej dwóch miesięcy i mieć w dniu wyborów ukończone 18 lat. Jeżeli warunki te będą spełnione, oznacza to, że dysponuję czynnym prawem wyborczym. Aby móc zostać wybranym (-ą) na osobę kandydującą w wyborach, muszę dysponować biernym prawem wyborczym. W zależności od tego, na który urząd chcę zostać wybrany obowiązują w tym zakresie różne wymagania. Aby kandydować na stanowisko nadburmistrza (-yni) w Monachium nie mogę mieć więcej niż 66 lat i muszę mieć swoje główne miejsce zamieszkania w Monachium od co najmniej trzech miesięcy. Aby móc zostać wybranym (-ą) do komitetu dzielnicowego, muszę być pełnoletni (-a). Muszę także od co najmniej trzech miesięcy mieszkać w odpowiedniej dzielnicy.

Centralna postać

Centralna postać jest osobą odgrywającą (ważną) rolę.

Centralna dyspozytornia

Centralna dyspozytornia stanowi główną strefę dużego obiektu, z terenu której można kontrolować wszystkie funkcje i połączenia, a także sterować nimi. W tym miejscu przedstawiono w sposób graficzny zadania, jakie wypełnia nadburmistrz(yni) oraz pozycję jaką on(a) zajmuje.

D

Dyrektor ds. śniadań

Mianem dyrektora ds. śniadań określa się osobę wykonującą zawód na wysokim stanowisku, np. dyrektora (-ki), która na swojej posadzie właściwie nic nie robi lub co najwyżej niewiele.

Dzielnica – część miasta

Duże miasta najczęściej dzielą się na dzielnice. Ma to określone zalety w odniesieniu prac politycznych i administracyjnych. Dzielnice są najczęściej zdefiniowane w sposób geograficzny. Może się jednak tak zdarzyć, że dzielnica administracyjna obejmuje kilka części miasta (np. Ramersdorf-Perlach). Jednakże dzielnica może stanowić też tylko jedną część miasta lub oba te pojęcia mogą być identyczne, tak jak np. dzielnica administracyjna i część Miasta Laim w Monachium.

Demokracja jest formą rządów kierujących się demokratycznymi pryncypiami. Oznacza to, że władza pochodzi od obywateli (-ek), którzy na drodze regularnie organizowanych wyborów określają swoją reprezentację, a tym samym rządy. Zasady demokracji obejmują m.in. nienaruszalność ludzkiej godności oraz wolności, a także równość wobec prawa.

F

Frakcja, frakcja rady miasta

Frakcja to grupa lub obóz działający w ramach określonej organizacji. W tym przypadku jest to grupa działająca w ramach rady miasta. W większości przypadków członkowie frakcji należą do tej samej partii.

Finanse

Finanse stanowią pojęcie zbiorcze wszystkiego, co ma związek z pieniędzmi. Aby w mieście takim jak Monachium można było budować nowe ulice lub odnowić starą szkołę podstawową, należy zatroszczyć się o finanse.

Frekwencja wyborcza

Frekwencja wyborcza wskazuje jak duża liczba osób wzięła udział w wyborach do samorządu lokalnego. W roku 2014 na terenie Monachium do udziału w wyborach samorządowych uprawnionych było niemal ponad milion osób. Ze swego prawa wyborczego użytek zrobiło jedynie ok. 450 000 osób. Oznacza to, że frekwencja wyborcza wyniosła ok. 42%.

G

Głowa miasta

atrz: OB/ nadburmistrz(yni)

Gracz

Pojęcie gracz odnosi się do jednej osoby lub kilku osób, które odgrywają znaczącą lub wyróżniającą się rolę w polityce samorządowej Monachium. Podobnie jak pierwszoplanowi (-e) aktorzy (-ki) w filmie.

Globalność

Globalne jest wszystko, co dotyczy całego świata.

GLKrWG

GLKrWG Ustawa o wyborach władz gminnych i powiatowych, burmistrzów, rad powiatów oraz starostów (Gemeinde- und Landkreiswahlgesetz – GLKrWG). Ustawa GLKrWG dokładnie reguluje w odniesieniu do wszystkich samorządów na terenie Bawarii, kto może brać udział w wyborach i jak takie wybory mają przebiegać.

J

Język równouprawnienia genderowego

Język równouprawnienia genderowego jest nazywany także językiem równouprawnienia płci. Chodzi o to, że w języku niemieckim często jest używana męska forma osobowa i są nią również określani zupełnie różni ludzie. Taka forma komunikacji może to sprawić, że niektórzy ludzie poczują się wykluczeni lub będą uważać, że to nie do nich ktoś się zwraca. Aby zapewnić, że wszyscy będą uwzględnieni, istnieje język równouprawnienia genderowego.

K

Komisje

Komisje są grupami roboczymi rady miasta, które mogą omawiać szczegóły i wyjaśniać fakty w poszczególnych tematach. Na przykład, nie wszyscy członkowie rady miasta muszą się orientować we wszystkich dziedzinach polityki samorządowej. Projekty uchwał, o których następnie decyduje rada miasta jako całość, często opracowują wpierw komisje. Jeśli jednak nie chodzi o finanse, mogą one również samodzielnie podejmować decyzje w sprawie wniosków.

Krzyżyk przy nazwie listy

Przysługujące 80 głosów w wyborach samorządowych można przyznać nie tylko poszczególnym osobom, lecz także zagłosować zbiorczo na listę określonej partii. To ułatwia głosowanie. W ten sposób głosy zostaną oddane na pierwsze 80 osób kandydujących z wybranej listy. Jednakże oddanie w taki sposób głosów na więcej niż jedną listę spowoduje, że będą one nieważne.

Kumulacja

Kumulacją jest kilkukrotne oddanie głosu na poszczególnych (-e) kandydatów (-ki). Takie działanie może być wykorzystywane do zwiększenia szans preferowanego kandydata (-ki) w sposób ukierunkowany. W wyborach do rady miasta i komitetów dzielnicowych na terenie Monachium można oddać do trzech głosów na jedną osobę.

Kandydat(ka) / osoba kandydująca

Pojęcie kandydat(ka) / osoba kandydująca oznacza ludzi, którzy przystępują do wyborów i mogą być wybierani.

Karta do głosowania

Karta do głosowania jest arkuszem, który jest wykorzystywany na potrzeby wyborów. Na nim wydrukowane są nazwiska wszystkich osób kandydujących. Na karcie do głosowania mogę zaznaczyć wybranych przeze mnie kandydatów (-ki) i w ten sposób mogę uczestniczyć w wyborach.

Komisja budowlana

Budownictwem na terenie Monachium zajmuje się Komisja budowlana. Omawiane są plany zagospodarowania przestrzennego i wyjaśniane są konsekwencje, jakie plany te mogą mieć dla mieszkańców (-nek).

Komitet dzielnicowy

W Monachium działa 25 komitetów dzielnicowych, po jednym w każdej dzielnicy. Komitety te są partnerami do kontaktów w obywatelami (-kami) na miejscu i pośredniczą w przekazywaniu życzeń i problemów obywateli (-ek) do rady miasta i administracji. Mogą również podejmować samodzielne decyzje dotyczące dzielnicy. Komitety dzielnicowe są wybierane bezpośrednio przez obywatel(k)i. Komitety te często są określane akronimem BA (Bezirksauschüss).

L

Lokal wyborczy

O ile nie uczestniczę w głosowaniu korespondencyjnym, wówczas w dniu 15.03 udam się do lokalu wyborczego. W moim zawiadomieniu wyborczym jest napisane, gdzie znajduje się lokal wyborczy, w którym jestem zarejestrowany (-a) i który jest najbliżej położony mojego miejsca zamieszkania. Jeżeli mam przy sobie zawiadomienie wyborcze, wówczas mogę też głosować również w innym lokalu wyborczym. Powinienem (-nam) również posiadać przy sobie dokument tożsamości, np. dowód osobisty. Lokal wyborczy, jest co prawda zwany „lokalem”, ale z menu można wybierać tylko „nadburmistrza (-ynię)”, „radę miasta” oraz „komitet dzielnicowy”. Napoje nie są tam serwowane. W moim zawiadomieniu o wyborach jest zawarta również informacja, czy lokal wyborczy jest wolny od barier dla osób niepełnosprawnych. Bardziej szczegółowo jest to wyjaśnione w tym miejscu: muenchen.de.

Lokalność

Pojęcie lokalnie (miejscowo), odnosi się do niewielkiego geograficznie obszaru, a także własnego otoczenia.

M

Miejsca na liście

Miejsca na liście określają kolejność osób kandydujących na karcie do głosowania. Ta kolejność osób ma wpływ na szanse wyborcze osób kandydujących w przypadku, gdy dodatkowo krzyżyk zostanie umieszczony przy nazwie listy. W przypadku glosowania na listę, głosy zostają oddane na najwyżej uplasowane na liście osoby kandydujące.

N

Naczelnik (-czka) wydziału

Wydziałami kierują naczelnicy (-czki).

O

Olej przekładniowy

Olej przekładniowy jest właściwie pojęciem z dziedziny motoryzacji, np. stosowany jest w samochodzie. Tu jednak ma służyć za plastyczne zobrazowanie pracy nadburmistrza (-yni) mającej zapewnić, że wszystko działa jak w dobrze nasmarowanym (olejem przekładniowym) mechanizmie.

OB, akronim oznaczający nadburmistrza (-ynię), biuro nadburmistrza (-yni)

Biuro nadburmistrza (-yni) pełni ważną rolę w polityce samorządowej i obsadzone jest wyłącznie przez jedną osobę. Nadburmistrz(yni) wnosi swoje własne tematy do polityki miejskiej i w ten sposób przyczynia się do kształtowania obrazu miasta. Nadburmistrz(yni) jest zwierzchnikiem (-czką) administracji i przewodniczy obradom rady miasta.

Organy

Organ jest częścią większej całości. W polityce samorządowej, organy są poszczególnymi częściami, które mają za zadanie dbać o to, aby wszystkie zadania w gminie były realizowane. Istnieją zadania wykonawcze, legislacyjne i kontrolne. Organami polityki samorządowej w Monachium są na przykład: nadburmistrz(yni), rada miasta oraz komitety dzielnicowe.

P

Polityka mieszkaniowa

Polityka mieszkaniowa jest tą dziedziną polityki, która obraca się wokół mieszkalnictwa i życia w mieście. Na pierwszym planie znajdują się kwestie i wymagania dotyczące wystarczającej liczby przystępnych cenowo mieszkań dla mieszkańców (-ek) miasta.

Polityka

Polityka obejmuje wszystkie sprawy, zapytania, problemy oraz decyzje, które regulują współistnienie ludzi.

Plenum Online – Stadtratssitzung im Livestream

Wszystkie zainteresowane mieszkanki i mieszkańcy miasta mają możliwość śledzenia na żywo plenarnych posiedzeń rady miasta za pośrednictwem streamingu. Dostępnych publicznie jest również wiele posiedzeń komitetów dzielnicowych, jakkolwiek nie są one jeszcze transmitowane.

Partie

Obywatele (-ki), którzy (-re) podzielają zapatrywania oraz mają wspólne interesy mogą łączyć się w partie.

Petycje

Petycja oznacza życzenie lub ważną dla mnie sprawę do załatwienia. Mieszkańcy (-ki) miasta mogą swoje petycje kierować na ręce polityków (-czek). O to, aby petycjom mieszkańców (-nek) miasta nadać odpowiedni bieg, troszczą się politycy (-czki).

Polityka samorządowa

Polityka samorządowa oznacza wszystkie działania oraz decyzje, które dotyczą wspólnego życia ludzi na terenie funkcjonowania określonej jednostki samorządu lokalnego. Ludzie z różnych grup, takich jak rady miejskie lub gminne, współpracują przy różnych tematach. Jako mieszkaniec (-ka) miasta jestem również częścią tej polityki lokalnej i mogę na przykład poprzez udział w wyborach samorządowych, wpływać na przyszłe decyzje personalne i rzeczowe.

Projekt uchwały

Projekt uchwały jest wnioskiem, który został opracowany po konsultacjach, a następnie podlega przedłożeniu radzie miasta lub komitetowi dzielnicowemu celem głosowania.

Pełnomocnictwa

Upełnomocnienie kogoś oznacza, udzielenie temu komuś pozwolenia na działanie w moim imieniu. Przykładowo na podejmowanie w moim imieniu decyzji.

Panaschieren

Głosowanie na kandydatów (-ki) z list wielu partii umożliwia oddanie własnych 80 głosów na osoby kandydujące z różnych partii.

Pojazd szkoleniowy Demokratiemobil

Pojazd szkoleniowy Demokratiemobil jest projektem wspieranym przez wyspecjalizowane biuro ds. demokracji i jest obsługiwane przez koło młodzieżowe Kreisjugendring z Monachium. W okresie przedwyborczym Demokratiemobil odwiedza różne ważne miejsca w Monachium. Pracownicy (-e) starają się nawiązać tam kontakt z ludźmi i dyskutować na temat demokracji oraz podstawowych wartości demokratycznych. Terminy przyjazdów mogę sprawdzić tutaj: www.demokratiemobil.de

Paszport

Paszport stanowi oficjalne potwierdzenie tożsamości danej osoby. Można legitymować się paszportem, dowodem osobistym lub oboma tymi dokumentami. Na dokumentach tych zaznaczona jest również przynależność państwowa. Wskazuje na przynależność prawną do określonego państwa, z której to przynależności wynikają prawa i obowiązki poszczególnych osób. Paszport niemiecki identyfikuje mnie jako obywatela (-kę) niemieckiego (-ą).

R

Rada miasta

W skład rady miasta wchodzi 80 pochodzących z wyboru przedstawicieli (-ek) z różnych partii. Rada miasta wyłania komisje zajmujące się poszczególnymi tematami i podejmuje ważne decyzje dotyczące polityki miejskiej. Posiedzeniom rady miasta przewodniczy nadburmistrz(yni). Jednocześnie rada miasta nadzoruje pracę administracji oraz nadburmistrza (-yni).

Ratusz

Ratusz jest centralnym budynkiem i z tego powodu stanowi polityczne serce samorządu lokalnego. Tam z reguły odbywają się posiedzenia rady miasta i tam też swoją siedzibę ma administracja miejska. Tam także swoje pomieszczenia robocze mają nadburmistrz(yni) oraz wiele władz, np. urząd meldunkowy.

RIS RatsInformationsSystem

RIS jest cyfrową bazą danych monachijskiej polityki samorządowej. W tym miejscu członkowie rady miejskiej, pracownicy administracji, a także wszyscy (-tkie) mieszkańcy (-ki) miasta mogą zapoznać się z zapytaniami, wnioskami i uchwałami. Tu można zobaczyć także, kiedy odbędzie się następne posiedzenie plenarne lub kiedy spotyka się Komisja Pracy i Spraw Gospodarczych i co znajduje się w porządku dziennym jej obrad. A zatem wiadomo czym zajmować się ona będzie na następnym posiedzeniu. RIS informuje w ten sam sposób również o pracach i posiedzeniach komitetów dzielnicowych. https://www.ris-muenchen.de/

S

Społeczność miejska

Mianem społeczności miejskiej określa się wszystkich ludzi, którzy wspólnie zamieszkują obszar miejski.

Skarbnik miejski/ skarbniczka miejska

Skarbnik miejski/ skarbniczka miejska kieruje finansami miasta. Skarbnik (-czka) miejski (-a) opracowuje projekt budżetu i obok nadburmistrza (-yni) lub starosty (-ściny) ponosi odpowiedzialność za sprawy finansowe jednostki samorządu lokalnego.

Samorząd

Aby można było na terenie Niemiec skutecznie zarządzać krajami związkowymi, samorząd został podzielony na różne szczeble. Istnieją kraje związkowe, rejencje, powiaty, a także gminy, które mogą łączyć ze sobą różne miasta, gminy lub regiony. W ten sposób życzenia i problemy szybciej trafiają do rozpatrzenia, ponieważ lokalni mieszkańcy najlepiej wiedzą, czego potrzebują ich dzielnice. Duże miasta, takie jak Monachium, mają oddzielne władze samorządowe.

Sojusze wyborcze

Sojusz wyborczy jest zjednoczeniem różnych partii lub grup wyborców (-czyń). Koalicje takie mają zazwyczaj podobne idee polityczne i wspólny cel wyborczy. Jednym z powodów zjednoczenia może być fakt, że w ten sposób mniejsze partie nie konkurują ze sobą i zwiększają swoje szanse wyborcze.

U

Ugrupowania wyborców (-czyń)/ grupy wyborców (-czyń)

Ugrupowanie wyborców (-czyń) może przystąpić do wyborów, nie będąc partią polityczną. W tym celu łączą się bezpartyjni (-e) obywatele (-ki), którym przyświecają podobne cele wyborcze. Ugrupowania wyborców (-czyń) często powstają jako inicjatywy obywatelskie.

Uchwały

Uchwały są decyzjami, które są podejmowane w odniesieniu do określonych tematów. W większości przypadków uchwały odnoszą się do propozycji rady miasta. Zawierają one propozycje ze strony administracji. Temat jest omawiany w komisjach lub w radzie miasta, następnie podejmowana jest uchwała, która jest wiążąca dla administracji i która obowiązuje nadburmistrza (-ynię) i jest przez niego (nią) wdrażana w życie.

Uczestnictwo

Uczestnictwo oznacza branie udziału w politycznych i społecznych wydarzeniach społeczności. Dotyczy to na przykład dostępu do publicznych obiektów kulturalnych i rekreacyjnych oraz korzystania z oferty usług publicznych, takich jak parki, lokalny publiczny transport pasażerski itp. Ponadto uczestnictwo może także oznaczać udział w wydarzeniach politycznych. Na przykład w politycznych procesach decyzyjnych, takich jak członkostwo w partii lub udział w wyborach.

W

Wyspecjalizowane biuro ds. demokracji

Wyspecjalizowane biuro ds. demokracji zostało utworzone przez Nadburmistrza Monachium – Miasta Stołecznego Kraju Związkowego i jest ono odpowiedzialne za promowanie demokracji i walkę z antysemityzmem, rasizmem oraz innymi formami grupowej wrogości do ludzi w całym mieście.

Wybory do samorządu lokalnego

Wybory do samorządu lokalnego oznaczają głosowanie na terenie określonej jednostki samorządu lokalnego. Podczas wyborów do samorządu lokalnego wybierany (-a) jest nadburmistrz(yni), rada miasta oraz komitety dzielnicowe. W Monachium wybory do samorządu lokalnego organizowane są co sześć lat. Najbliższe wybory do samorządu lokalnego odbędą się w dniu 15.03.2020 r. Wyniki ostatnich wyborów samorządowych możną znaleźć w tym miejscu: muenchen.de.

Wolontariusze (-ki) wyborczy (-e)

Wolontariuszem (-ką) wyborczym (-ą) może być każdy (-a) obywatel(ka). Jest to jednak działalność społeczna (a zatem nie podlega wynagrodzeniu). Tym niemniej każdy (-a) wolontariusz(ka) wyborczy (-a) otrzymuje „dietę” zazwyczaj w wysokości 35 – 50 euro. Zadaniem wolontariusza (-ki) wyborczego (-ej) jest wydawanie w dniu wyborów kart do głosowania, a po zamknięciu lokali wyborczych zliczanie głosów. Z reguły udział wolontariusza (-ki) wyborczego (-ej) w dniu wyborów trwa od godz. 7:00 do 20:00. Aby działać jako wolontariusz(ka) wyborczy (-a) nie potrzebna jest żadna wiedza wstępna. Zadanie to jest naprawdę ważne i mogę się zaangażować: http://www.muenchen.de/dienstleistungsfinder/muenchen/1078387/

Wybory proporcjonalne/ system wyborów proporcjonalnych

System wyborów proporcjonalnych stanowi przeciwieństwo wyborów większościowych. Wszystkie demokratyczne procedury wyborcze przyjmują za swoją podstawę jeden z tych dwóch systemów. Na terenie Niemiec przede wszystkim zastosowanie ma system wyborów proporcjonalnych. Liczba miejsc otrzymanych przez poszczególne partie w parlamentach (mandaty) jest wprost proporcjonalna do liczby otrzymanych głosów. Celem, który takiej procedurze przyświeca, jest osiągnięcie lepszego odwzorowania oddanych głosów. Ponadto prowadzi to zazwyczaj do tego, że w parlamencie zasiadają przedstawiciele (-lki) kilku partii. W systemie wyborów większościowych, głosy oddane partie o niskim udziale głosów poparcia po prostu przepadają. Taki stan często prowadzi do powstania systemu dwupartyjnego.

Wybory korespondencyjne

Jeżeli w dniu wyborów nie mogę w nich uczestniczyć, wówczas mogę się zwrócić do wydziału administracji dzielnicowej (KVR) Monachium – Miasta Stołecznego Kraju Związkowego i zawnioskować o umożliwienie głosowania korespondencyjnego. Oznacza to, że wszystkie karty do głosowania w wyborach samorządowych (do rady miasta, na nadburmistrza (-ynię) oraz do komitetu dzielnicowego), są wysyłane do mojego domu pocztą. Tam mogę w spokoju wypełnić karty do głosowania i odesłać je pocztą z powrotem do KVR. Tajemnica wyborów pozostaje zachowana zawsze!

Wydziały

Wydziały stanowią część administracji miasta i spoczywa na nich odpowiedzialność za określone zadania. Ponieważ ich działalność reguluje różną tematykę, taką jak np. budownictwo, sport lub sprawy socjalne, stąd mowa o wydziałach merytorycznych. Wydział realizuje uchwały rady miasta i organizuje zadania komunalne, które wchodzą w zakres jego kompetencji.

Wydziały merytoryczne

Patrz Wydział.

Z

Zawiadomienie o wyborach

Zawiadomienie o wyborach otrzymam, gdy zostanę prawidłowo umieszczony (-a) w spisie wyborców. Będzie tam też znajdowała się informacja, do którego lokalu mam się udać oraz o tym, jak mam zawnioskować o możliwość głosowania korespondencyjnego w przypadku, gdy nie mogę zagłosować w dniu wyborów. Jeżeli zgubię moje zawiadomienie o wyborach lub nie będę mógł (mogła) go znaleźć w dniu wyborów, mogę zagłosować w moim lokalu wyborczym w dowolnym momencie za okazaniem ważnego dokumentu tożsamości.

38 000 zatrudnionych w LHM

LHM jest akronimem oznaczającym Landeshauptstadt München (Monachium – miasto stołeczne kraju związkowego). LHM zatrudnia 38 000 osób. Przykładowo są to wychowawcy (-czynie), urzędnicy (-czki) administracji lub nauczyciele (-ki).